Prošlo vreme - Geçmİş zaman-di

eng: Past simple tense
geçmek-proći

I prošlo vreme se gradi dodavanjem nastavaka na koren glagola.
Nastavci za prošlo vreme su: dı di du dü. Na njih se lepe lični sufiksi.

Lični sufiksi za prošlo vreme nisu isti kao lični sufiksi iz lekcije Lične zamenice.
Da pojednostavim stvari, postaviću tabelu gde su sufiksi za prošlo vreme spojeni sa ličnim sufiksima. Treće lice jednine ima samo sufiks za prošlo vreme.

aı  ei  ou  öü - poslednji samoglasnik u korenu glagola na koji dodajemo sufikse

anlamak - razumeti
anla-dı-m
Ben anladım      Razumeo sam
Sen anladın       Razumeo si
O anladı             Razumeo je
Biz anladık         Razumeli smo
Siz anladınız      Razumeli ste
Onlar anladılar   Razumeli su



sevmek - voleti
sev-di-m
Ben sevdim       Voleo sam
Sen sevdin        Voleo si
O sevdi              Voleo je
Biz sevdik          Voleli smo
Siz sevdiniz       Voleli ste
Onlar sevdiler    Voleli su


Kada su poslednja slova u korenu glagola f p ş ç k h s t, nastavci su: tı ti tu tü.

koşmak - trčati
koş-tu-m
Ben koştum      Trčao sam
Sen koştun       Trčao si
O koştu             Trčao je
Biz koştuk         Trčali smo
Siz koştunuz     Trčali ste
Onlar koştular   Trčali su

---

Negacija
glagol + ma me + dı di + lični sufiksi


Nastavci za negaciju su ma me. Po vokalnoj harmoniji iza ma me slede nastavci za prošlo vreme dı di. Znači, u negaciji nemamo nastavke du dü.

Vokalna harmonija
a ı o u     e i ö ü - poslednji samoglasnik u korenu glagola
    ma         me

anlamak- razumeti
anla-ma-dı-m
Ben anlamadım       Nisam razumeo
Sen anlamadın        Nisi razumeo
O anlamadı              Nije razumeo
Biz anlamadık          Nismo razumeli
Siz anlamadınız       Niste razumeli
Onlar anlamadılar    Nisu razumeli


sevmek -voleti
sev-me-di-m
Sevmedim      Nisam voleo
Sevmedin       Nisi voleo
Sevmedi         Nije voleo
Sevmedik       Nismo voleli
Sevmediniz    Niste voleli
Sevmediler     Nisu voleli

Nema potrebe da se koriste ben,sen... zato što se po nastavku vidi o kojem licu se radi,
sevdim, sevmedim, zbog slova m na kraju jasno je da je u pitanju prvo lice jednine.
Isto je i u srpskom, ne moramo da kažemo: Ja nisam voleo, dovoljno je reći: Nisam voleo.

---

Upitni oblik
Gradi se veoma jednostavno.
Posle pozitivnog oblika dodaju se reči: mı  mi  mu  mü (da li)

Ben anladım mı?   Da li sam razumeo?
Ben sevdim mi?    Da li sam voleo?
Ben koştum mu?   Da li sam trčao?

---

Lični sufiksi za prošlo vreme
Ben - m
Sen -n
O - /
Biz - k
Siz - nız niz nuz nüz
Onlar - lar ler